Ñaït Nieäm Phaät Tam Muoäi
thì vieäc Vaõng Sanh ñaõ chaéc chaén
LUẬN BẢO HÀNH VƯƠNG CHÁNH
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư
Chân Đế, Đời Trần
PHẨM BA
PHẨM BỒ ĐỀ TƯ LƯƠNG
Chư Phật tướng lành tốt
Từ nan tư phước sanh
Ta nay vì ngươi nói
Nương Đại Thừa A Hàm
Tất cả phước Duyên Giác
Hữu học, vô học phước
Và mười phương thế phước
Phước như thế khó lường
Phước này gấp mười lần
Cảm Phật tướng sợi lông
Chín vạn chín ngàn lông
Mỗi mỗi phước đều thế
Như đây phước thật nhiều
Sanh Phật tất cả lông
Lại tăng hơn trăm lần
Làm cảm Phật một ít
Như thế như thế nhiều
Mỗi mỗi tốt được thành
Cho đến đủ tám mươi
Tùy đẹp một tướng lớn
Như thế phước đức tụ
Hay cảm tám mươi đẹp
Hợp lại tăng lên trăm
Cảm Phật một tướng lớn
Như thế nhiều phước đức
Hay cảm ba mươi tướng
Lại liền tăng gấp trăm
Lông đẹp như trăng tròn
Hay cảm phước đẹp trắng
Lại hay tăng gấp ngàn
Phước này cảm, khó thấy
Trên đảnh mão Ni Sa
Như đây vô lượng phước
Phương tiện nói có lượng
Nơi tất cả mười phương
Như nói gấp mười đời
Chư Phật nhân sắc thân
Thường như thế vô lượng
Huống Phật pháp thân nhân
Mà còn có giới hạn
Thế gian nhân tuy chỉ
Nhưng quả lớn khó bằng
Phật nhân tức khó sánh
Quả sánh nói sao được
Chư Phật có sắc thân
Đều từ phước hành khởi
Đại Vương Phật pháp thân
Do trí huệ mà thành
Nên Phật phước huệ hành
Đây nhánh nhân bồ đề
Nên nguyện ngươi hay làm
Bồ đề phước huệ hành
Sẽ thành phước bồ đề
Ngươi không rơi vào lo
Có lý và A Hàm
Hay làm tâm an tin
Như mười phương vô biên
Không và địa, thủy, hỏa
Có khổ, các chúng sanh
Vô biên kia cũng vậy
Vô biên chúng sanh này
Bồ Tát nương đại bi
Từ khổ mà cứu bạt
Nguyện kia Bát Niết Bàn
Từ đó phát tâm vững
Đi, đứng và nằm, nhớ
Hoặc lúc ít buông lung
Vô lượng phước hay chảy
Phước nhiều như chúng sanh
Hằng chảy không gián đoạn
Nhân quả gắn liền nhau
Nên bồ đề chẳng khó
Thời tiết và chúng sanh
Bồ đề cùng phước đức
Do đây tứ vô lượng
Bồ Tát kiên tâm làm
Bồ đề tuy vô lượng
Nhân trước tứ vô lượng
Tu phước huệ cả hai
Sao lại khó có được
Phước huệ cả hai loại
Như đây không biên giới
Bồ Tát khổ thân tâm
Nên tật được tiêu trừ
Đường ác gồm đói khát
Thân khổ nghiệp ác sanh
Bồ Tát xa lìa ác
Làm thiện khổ chẳng sanh
Dục, sân, sợ hãi thảy
Tâm khổ từ si sanh
Do nương không hai trí
Bồ Tát lìa tâm khổ
Có khổ lại thừa ra
Hay nhẫn nhiều được chăng
Chẳng khổ thì lâu dài
Có vui sao lại khó
Thân khổ quyết chẳng có
Giả nói có tâm khổ
Lo thế gian hai khổ
Nên hằng ở sanh tử
Do bồ đề lâu dài
Người trí tâm chẳng đắm
Vì diệt ác sanh thiện
Đây là tu không gián
Tham, sân và vô minh
Nguyện ngươi thức lìa bỏ
Chẳng tham cùng các khổ
Rõ chỗ cung kính tu
Do tham sanh vào quỷ
Do sân đọa địa ngục
Do si vào súc sanh
Ngược này sanh trời người
Bỏ ác và tu thiện
Pháp này là nhân vui
Nếu đây pháp giải thoát
Do trí xả hai chấp
Phật tượng và chi đề tích tụ phước đức
Điện đường cùng Chùa Tháp
Tối thắng nhiều đồ cúng
Ngươi nên kính thành lập
Ngồi trên liên hoa báu
Sắc đẹp vi diệu tận
Tất cả các loại vàng
Ngươi nên làm Tượng Phật
Chánh Pháp và Thánh Chúng
Ra lệnh để hộ trì
Hoành phi vàng che trên
Phụng hiến với phước đức
Vàng bạc nhiều hoa quý
San hô, lưu ly châu
Đế thích xanh thật xanh
Kim Cang hiến phước đức
Hay nói chánh pháp người
Dùng tứ sự cúng dường
Lục hòa kỉnh cùng pháp
Thường nên chuyên tu hành
Hay kính tin cùng nghe
Siêng làm và giữ gìn
Bồ Tát tất nên làm
Sau chết lại cúng dường
Ở Trời chúng ngoại đạo
Chẳng nên gần để lễ
Nhân không trí, tin tà
Chưa việc ác rõ biết
Phật A Hàm và luận
Viết lách, đọc, tụng, thí
Lại giấy bút cùng mực
Ngươi nên làm phước này
Vì nước mở trường học
Thuê Thầy cùng học sĩ
Kiến thiết cơ nghiệp lâu
Ngươi làm vì trí tuệ
Cùng y khoa nghề nghiệp
Cũng nên lập đất đai
Nhiều già ít bệnh khổ
Nơi nước có cứu giúp
Tạo các nơi già lam
Vườn, đường, hồ, đình, nhà
Trong đó cho đồ dùng
Rau cải đồ nấu ăn
Nơi tiểu quốc thổ kia
Nên tạo Chùa, đình, quán
Đường xa ít gặp nước
Tạo giếng, ao, hồ uống
Bệnh khổ không nương nghèo
Người yếu hay sợ hãi
Nương từ bi mà nhiếp
Tâm siêng an lập kia
Tùy lúc ăn uống mới
Rau quả và gạo mới
Đại chúng cùng người tu
Chưa thí chưa dùng trước
Vải vóc, bình cùng dao
Kim tuyến và cánh cửa
Nơm, rập cùng các loại
Nên thí vào Chùa, quán
Ba quả và ba hạnh
Đường ngọt, nước, sữa, thuốc
Hằng nên làm cho tỉnh
Thơ chú và thuốc men
Thuốc, dầu xức trên người
Cháy dầu đèn là quả
Đồ nước và dao búa
Nên cho các đình quán
Gạo thóc, bột ăn uống
Đường mật thuộc các loại
Hay nên để chỗ mát
Và bình đầy nước sạch
Phòng kiến, chuột đào hang
Ăn uống, gạo, đường thảy
Nguyện làm cho người tin
Ngày ngày nên chia ra
Như ý căn sau trước
Hằng thí cho ngạ quỷ
Chó, chuột, chim, kiến thảy
Nguyện ngươi hay cho ăn
Bệnh dịch lúc đói khát
Nước cạn và tặc nạn
Quốc tặc liền tế độ
Nguyện ngươi hằng cứu giúp
Nông dân bị mất mùa
Nguyện cho những hạt giống
Tùy thời mà thâu thuế
Nhẹ nhàng mà điều phục
Vật thí cho kẻ nghèo
Bỏ tức chẳng lo âu
Đề phòng lúc nhàn rỗi
Lúc ấy tiếp khách quý
Bên trong ngoài bị trộm
Phương tiện dứt tức thì
Tùy lúc sót bạn buôn
Tạo vật giá quân bình
Chỗ ngồi và lo việc
Tự như lý quan sát
Việc nên lợi vạn người
Hay cung kính tu hành
Nên làm lợi cho mình
Như ngươi hằng suy nghĩ
Lợi tha sao thành được
Như đây ngươi mau nghĩ
Địa, thủy, hỏa, phong thảy
Cỏ thuốc và cây hoang
Như đây hoặc chờ lúc
Kia lãnh những chối từ
Bảy bước nên khởi tâm
Vì tu nội ngoại tài
Bồ Tát phước đức thành
Khó lượng như hư không
Đồng nữ tướng tốt đẹp
Huệ thí kẻ cầu được
Nên được Đà La Ni
Hay trừ tất cả pháp
Yêu màu sắc đẹp đẽ
Cùng tất cả đồ dùng
Cho tám vạn đồng nữ
Thích Ca Phật xưa kia
Quang minh nhiều màu sắc
Áo quần đều trang nghiêm
Hoa hương cùng nên thí
Nương bi huệ người cầu
Nếu người lìa duyên này
Nơi pháp không yêu làm
Tức nên thí như vậy
Qua sau này chưa huệ
Độc lại hứa cho kia
Nếu đây hay lợi tha
Cam lồ chẳng hứa thí
Nếu đây tổng hại kia
Nếu rắn cắn tay người
Phật lại nghe liền trừ
Hoặc Phật dạy lợi kia
Bức bách lại nên làm
Cố giữ gìn chánh pháp
Và hay nói pháp người
Cung kính nghe thọ pháp
Hoặc lấy pháp thí kia
Chưa yêu đời tán thán
Hằng vui pháp xuất tục
Như lập đức chính mình
Thí kia lại như đây
Khi nghe chưa rõ đủ
Và tư, tu thật nghĩa
Nơi thầy báo ân thí
Nên kính làm chưa ngoa
Chưa đọc ngoại tà luận
Nhưng khởi tranh mạn vậy
Chẳng nên khen đức mình
Oán đức lại chẳng khen
Chưa cho kia rõ việc
Cùng ác tâm lưỡng thiệt
Tự nơi kia có quá
Như lý xem sám hối
Nếu do đây sai trái
Người trí sao trách kia
Tự ta lìa sai này
Hay nên cứu giúp kia
Kia tự tìm chưa sân
Tức quán nghiệp ác trước
Chưa báo ác với kia
Nên sau chưa thọ khổ
Nơi kia nên suy nghĩ
Chưa mong kia báo đáp
Chỉ tự ưng thọ khổ
Cùng cầu chúng thọ vui
Nếu được trời phú quý
Tự cao chẳng nên làm
Gặp lúc như ngạ quỷ
Chưa khởi làm việc bi
Giả như mất ngôi Vua
Hoặc chết do lời thật
Lại hay nói điều này
Chẳng thật lợi mặc nhiên
Như nói như điều này
Nguyện ngươi chuyên làm lành
Nhân đây biến thành tốt
Tự tại thành tốt đẹp
Nên tạo thuần chọn lựa
Sau tức nương lý làm
Chưa do tin kia tạo
Nên tự rõ thật nghĩa
Nếu y lý làm lành
Tên tốt khắp mười phương
Vương hầu luôn chẳng dứt
Vua giàu vui, chuyển đại
Chết nương trăm một thứ
Thọ mạng nhân chẳng nhiều
Nhân này hoặc duyên chết
Nên hằng hay làm lành
Nếu người hay làm lành
Thì sẽ được an lạc
Nơi tự tha nếu vậy
Lành này vui đầy đủ
Nương pháp làm tánh người
Nằm, biết thường an lạc
Trong mộng thấy việc lành
Do trong chẳng việc ác
Nếu người nuôi cha mẹ
Cung kính chính nhà mình
Kính người lành dùng của
Nhẫn nhục và đại độ
Nói ngọt không hai lưỡi
Lời thật giống niềm vui
Đây nhân chín Cõi Trời
Hết sống nên tu hành
Do xưa làm chín pháp
Thiên Chủ cảm ngôi Vua
Nơi nơi ở pháp đường
Đến rồi thường hay nói
Một ngày ba lần thí
Ăn ngon ba trăm loại
Phước chẳng sánh sát na
Làm từ một phần trăm
Trời người hay vui hộ
Ngày đêm thọ hỷ lạc
Chẳng oán, lửa độc gậy
Đây làm từ hiện quả
Chẳng công dụng cùng của
Sau sanh nơi Sắc Giới
Được từ mười công đức
Nếu người chưa giải thoát
Dạy tất cả chúng sanh
Hay phát tâm bồ đề
Bồ Tát đức như núi
Bồ đề tâm kiên cố
Do tin lìa tám nạn
Nhân giới sanh đường lành
Việc tu chân như không
Được lành chẳng phóng dật
Chẳng xiểm đựoc niêm căn
Hằng nghĩ được huệ căn
Cung kính được nghĩa lý
Hộ pháp của đời trước
Bố thí hay nghe pháp
Hoặc chẳng chứng kia nghe
Tật được như chỗ mến
Cùng Phật được gặp ngay
Chẳng tham tạo thành việc
Chẳng keo tài vật nhiều
Lìa mạn được thượng phẩm
Pháp nhẫn được tổng trì
Do làm năm thí thật
Và huệ, không sợ hãi
Chẳng có sợ thứ gì
Nên cảm thế lực lớn
Tích phước như tạo đèn
Tối tăm có ánh sáng
Bố thí chứa dầu sáng
Nên được mắt trời đẹp
Cúng dường bố thí thời
Tức tạo tiếng trống vui
Tù và tiếng vi diệu
Thường được tai tịnh thiên
Nơi kia mất mặc nhiên
Chẳng nói người kém đức
Tùy thuận hộ ý kia
Nên được tha tâm trí
Do thí được lên thuyền
Chở đến cứu kẻ nghèo
Cung kính nhìn bậc trên
Nên được như ý thông
Làm kia nhớ đến pháp
Và Chánh Pháp câu nghĩa
Hoặc tịnh tâm thí pháp
Nên cảm túc mệnh trí
Do trí chân thật nghĩa
Vì các pháp không tánh
Nên được thông thứ sáu
Tối thắng và lậu tận
Bình đẳng bi giống nhau
Do tu như thật trí
Nên tự được thành Phật
Hằng giải thoát chúng sanh
Do nhiều loại tịnh nguyện
Nên Phật độ thanh tịnh
Chúng bảo hiến công đức
Nên phóng nhiều ánh sáng
Như nghiệp này và quả
Ta rõ nghĩa giống nhau
Do nên tu lợi kia
Tức bồ đề tự lợi.
***